Rehabilitacja

Każde dziecko niepełnosprawne jest inne i ma indywidualne potrzeby, które warto już od początku życia dziecka omówić ze specjalistami. Przytaczamy tu kilka metod, które były nam pomocne w pracy z Niną.
Rola stymulacji rozwoju u dzieci z zespołem Downa
Rodzice często chcą dokładnie wiedzieć, jakie umiejętności zdobędzie ich dziecko. Czy będzie w stanie chodzić, mówić, czytać, pisać, liczyć? Jak będzie wyglądać jego uczęszczanie do szkoły? Na żadne z tych pytań nie można odpowiedzieć jednoznacznie mówiąc o jakimkolwiek dziecku. Wiele z dzieci z zespołem Downa uczy się czytać i pisać. Nauka o świecie wszystkim dzieciom przychodzi jednak najłatwiej w praktyce. Takie właśnie metody warto wybierać pragnąc pokazać dziecku ten świat i nauczyć go jak najwięcej. Warto zwrócić uwagę na szczególną wrażliwość emocjonalną, która umiejętnie pokierowana wspaniale sprawdza się w kierunkach artystycznych (muzyka, taniec, teatr, malarstwo itd.). Dzieci te, już w dzieciństwie, ale też już jako dorośli lubią uporządkowanie i radzą sobie z zadaniami wymagającymi spokoju, dokładności, a nawet precyzji. Zapewniajmy im odpoczynek i umożliwiajmy „zatopienie się” w ulubionym zajęciu, kiedy tego potrzebują. Umiejętności i doświadczenia utrwalają się poprzez powtarzanie, a w tym przypadku powtarzanie bywa zwielokrotnione w procesie uczenia. Dbajmy o spokój i pozytywną atmosferę, na którą osoby z taką wrażliwością są szczególnie podatne. I najważniejsze, pamiętajmy o uśmiechu, przytulaniu i nauce w formie, najlepiej wspólnej, zabawy.

PIELĘGNACJA

Sposoby pielęgnacji dziecka (noszenie, trzymanie, przewijanie, karmienie, podnoszenie, układanie, ubieranie, rozbieranie, kąpanie itd.) wspaniale opracował i przedstawił fizjoterapeuta Paweł Zawitkowski. Polecamy wszystkim rodzicom!!! Szczegółowy instruktaż – zdjęcia z. opisami można znaleźć na stronie maluchy.pl, a na www.mamotatocotynato.pl  kupić książkę wraz z płytą instruktażową oraz inne przydatne przedmioty i zdobyć nowe informacje.
Filmy do obejrzenia na mamocotynato
 Paweł Zawitkowski „Co nieco o rozwoju dziecka”

mamotatocotynato.pl

Filmy i strona  Masaż Shantala

AKUPRESURA

Korzystnie na rozwój dziecka wpływa uciskanie odpowiednich punktów na stópkach maluszka. Każdy z punktów odpowiada innej części ciała. Uciski powinny być dosyć silne i trwające parę sekund. Akupresurę można stosować jako element masażu całego ciała.

Schemat stref na stopach do akupresury do wydrukowania

TERAPIA MOWY

Masaż jamy ustnej, ćwiczenia z językiem (od pierwszych dni).

Masowanie palcem wskazującym:
1. okrężnymi ruchami od czubka do nasady języka,
2. okrężnymi, powiększającymi się ruchami wewnętrznej powierzchni policzków,
3. przesuwnymi, okrężnymi ruchami wewnętrznej powierzchni warg i dziąseł,
4. nagminne wsuwanie palcem, za wały dziąsłowe, wystającego z buzi języka.

W celu wyeliminowania wysuwania języka warto skorzystać z możliwości wykonania płytki podniebiennej na Oddziale Ortodoncji, np. w Warszawie.

Pamiętaj: Mówimy do PRAWEGO ucha dziecka, a śpiewamy do LEWEGO ucha. Uszy są krzyżowo zintegrowane z półkulami mózgowymi (lewe ucho z prawą półkulą, prawe ucho z lewą półkulą mózgową).

LOGOPEDIA

Logopedia to podstawowa rehabilitacja kontynuowana systematycznie przez lata. Najlepiej rozpocząć już po urodzeniu dziecka stosując masaże. Dzięki zajęciom dziecko staje się coraz lepiej rozumiane w mowie potocznej przez inne osoby. Praca polega na ułatwianiu dziecku porozumiewania się w zakresie jego własnych możliwości. (Fot.: Nina na zajęciach)

zestaw do cwiczen odechuDo ćwiczeń z dzieckiem można używać wielu pomocy, np. zestawu do ćwiczeń oddechu (kulki, wiatraczki, piórka, baloniki itd.). W pierwszym okresie życia pomocny może stać się np. kubek Medela z wywiniętym brzegiem, który pomaga w nauce chowania języczka i poprawnego picia. Do masażu wewnątrz jamy ustnej można użyć zestawu silikonowych i gumowych szczoteczek. Te warto kupić z ogranicznikiem, bo mogą potem służyć dziecku do samodzielnego czyszczenia ząbków lub do gryzienia, co również jest formą masażu. Obecnie Nina używa szczoteczki elektrycznej. Taki systematyczny masaż pomaga w usprawnianiu aparatu mowy. Do jedzenia używaliśmy płaskiej łyżeczki (zielona), której stosowanie wspiera naukę poprawnego układania ust i języka. Usta przylegając do łyżeczki napinają się i zbierają cały pokarm (ćwiczenie mięśni). Do wzmacniania mięśni służy też płytka ortodontyczna. Wkłada się ją między zęby a wargi i delikatnie pociąga siłując się z dzieckiem, które stara się nie wypuścić płytki z ust.

       Przybory

REHABILITACJA RUCHOWA

Rehabilitacja ruchowa jest niezbędnym czynnikiem wspomagającym rozwój ruchowy dziecka. Układ motoryczny jest ściśle związany z układem mowy, zatem rehabilitacja ruchowa wpływa też korzystnie na układ mowy, który u dzieci z zespołem Downa jest opóźniony i zaburzony. Od urodzenia ponawiamy co miesiąc instruktaż ćwiczeń rehabilitacyjnych.

Rehabilitacja METODA Vojty w domu

  • ćwiczenia należy wykonywać zawsze o tej samej porze dnia i w tej samej kolejności
  • ćwiczyć w pomieszczeniu, w którym jest ciepło
  • dotykać dziecka bardzo delikatnie, bez gwałtownych ruchów (trzeba zdjąć wcześniej pierścionki, obciąć krótko paznokcie)
  • rozebrane dziecko kłaść na miękkim kocu czy flaneli
  • w czasie ćwiczeń cały czas mówić do dziecka
  • unikać ostrego światła i głośnych dźwięków (mogą wzmagać napięcie mięśniowe)
  • kojąco wpływa na dziecko masaż i spokojna muzyka
  • masaż można stosować nawet 4 razy dziennie (zalecany dla dzieci od pierwszych dni życia)

Rehabilitacja METODĄ NDT Bobath

Najbardziej charakterystyczne dla tej metody jest stosowanie dużej liczby odruchów. Usprawnianie ma na celu rozwijać odruchy na danym etapie fizjologiczne, a hamować odruchy patologicznie przetrwałe. Technika ułatwiania wykonywanych ruchów rękami terapeuty pozwala na jednoczesne torowanie pożądanych i hamowanie niepożądanych elementów ruchowych. Ruchy w ten sposób torowane są zbliżone do normalnych ruchów wykonywanych spontanicznie przez zdrowo rozwijające się dziecko, będące w analogicznym wieku rozwojowym. Hamowanie patologicznych odruchów i prawidłowy rozkład napięcia mięśniowego osiąga się przez odpowiednie ułożenie dziecka w przestrzeni i odpowiednie ułożenie punktów kluczowych, czyli głowy, szyi, obręczy barkowej i biodrowej. Ułatwianie oparte jest na poruszaniu okolicami ciała dziecka, co wywołuje ruchy kończyn i umożliwia przejście dziecka z jednej pozycji do drugiej. Wpływa się na wykształcenie się prawidłowych odruchów postawy i uczy dziecko samodzielnego ich osiągania, kontrolowania i wykorzystywania. Wspomaganie w jednej ze stref pozostawia swobodę ruchów czynnych w obrębie stref pozostałych. Ruchy wiec Nigdy nie są całkiem bierne. Zmieniając strefy sterowania uzyskuje się czynne ruchy w coraz innych częściach ciała, zależnie od potrzeby. Ćwiczeniom powinno towarzyszyć słowne określanie wykonywanych czynności, będące poglądową nauką mowy.
Usprawnianie powinien prowadzić terapeuta razem z rodzicami dziecka już przed 6 miesiącem jego życia. Metoda zawiera także dodatkowe techniki służące regulacji wahającego się napięcia mięśniowego.
 informacje dot. Vojty i NDT

Przykładowe metody rozwoju

SALA DOŚWIADCZANIA ŚWIATA

INTEGRACJA SENSORYCZNA

Integracja sensoryczna to neurobiologiczna czynność, która zachodzi w obrębie ciała każdego człowieka. Gdy doznania są przenoszone do mózgu w zintegrowany, sposób, mózg wykorzystuje je do kształtowania percepcji, zachowań i w procesach uczenia się. Jednak, gdy mózg i cały system nerwowy nie są w stanie bez zakłóceń integrować informacji pochodzących od zmysłów, wówczas mówimy o zaburzonej integracji sensorycznej. Informacje docierające do mózgu są niewłaściwie przetwarzane, w następstwie czego pojawiają się zaburzenia percepcji, zdolności ruchowych, umiejętności bawienia się, samoobsługi, zachowań i uczenia się.

Terapię zaczyna się od udrażniania tych kanałów, które są odpowiedzialne za integrowanie wrażeń na najniższym poziomie, to znaczy sfery westybularnej (zmysł równowagi), poprioceptywnej (bezpieczeństwo grawitacyjne, odczuwanie własnego ciała względem innych przedmiotów), taktylnej (dotykowej), zmysłu węchu i smaku. W wyniku zajęć prowadzonych metodą SI dokonuje się integracja sygnałów pochodzących z tych kanałów, co z kolei ułatwia przyswajanie wiadomości o świecie i uczenie się tego świata. Można więc powiedzieć, że percepcja wzrokowa i słuchowa jest w dużym stopniu zależna od płynności westybularnej, taktylnej i proprioceptywnej.

Terapia trwa najczęściej 1 do 2 lat. Jest określana jako terapia naukowej zabawy. Dziecko wykonuje zabawy ruchowe i ćwiczenia poprawiające jakość odbierania, przesyłania i organizowania bodźców, czyli jakość funkcjonowania systemów sensorycznych.W czasie zajęć terapeutycznych wykorzystywany jest specjalny sprzęt: duże piłki rehabilitacyjne, równoważnie, różnego rodzaju huśtawki, topki, deskorolki, baseny z kulkami, zabawki wydające różne dźwięki, wibratory, przedmioty i maty o różnych fakturach materiałów.
Czym jest integracja sensoryczna …

ZOOTERAPIA- terapie wspomagające przy pomocy zwierząt

Dogoterapia – terapia z udziałem psa (w Polsce także pod nazwami kynoterapia lub dogoterapia) – metoda wzmacniająca efektywność rehabilitacji, w której motywatorem jest odpowiednio wyselekcjonowany i wyszkolony pies, prowadzony przez wykwalifikowanego terapeutę.Terapia tego rodzaju jest jedną z dziedzin zooterapii.

Hipoterapia – forma rehabilitacji psycho-ruchowej, do której stosuje się konia. Jest jedną z form rehabilitacji wieloprofilowej, czyli oddziałującej jednocześnie ruchowo, sensorycznie, psychicznie i społecznie. Stosowana jest zarówno u dzieci, u młodzieży, jak i u dorosłych. Terapia niepełnosprawnych z zastosowaniem metody hipoterapii obejmuje głównie osoby niepełnosprawne ruchowo, sensorycznie i umysłowo. Dobroczynne dla zdrowia skutki kontaktu z koniem znane były już w starożytności, jako metoda leczenia pojawiły się w nowoczesnej medycynie w latach 50.-60. XX w., zwłaszcza w w neurologii, ortopedii i psychiatrii. Hipoterapia jest ściśle powiązana z innymi metodami rehabilitacyjnymi i terapeutycznymi i w pełni korzysta z ich dorobku. Celem terapii z koniem (z elementami jazdy konnej) jest przywrócenie pacjentom sprawności fizycznej i psychicznej w możliwym do osiągnięcia zakresie. Hipoterapia stanowi jeden z elementów rehabilitacji leczniczej i jako taka jest prowadzona przez specjalistę na zlecenie i pod kontrolą lekarza. Hipoterapeuta pełni rolę asekurującą, zapewniając bezpieczeństwo oraz rolę przewodnika w kontakcie ze zwierzęciem. Artykuł o hipoterapii

Działanie hipoterapii

    • korygowanie postawy ciała,
    • regulacja napięcia mięśniowego,
    • kontakt z przyrodą, działanie motywacyjne,
    • doskonalenie równowagi, koordynacji, orientacji w przestrzeni, schematu własnego ciała, poczucia rytmu,
    • stymulacja i normalizacja czucia powierzchniowego,
    • zwiększenie poczucia własnej wartości, zmniejszenie zaburzeń emocjonalnych,
    • rozwijanie pozytywnych kontaktów społecznych.

 Delfinoterapia jest stosowana przy leczeniu chorób psychicznych i fizycznych u dzieci. Polega na wspólnych zabawach dzieci z delfinami, podczas których wykonywane są określone ćwiczenia ruchowe. Z racji dużego zainteresowania delfinów człowiekiem, w trakcie zabaw delfiny znajdują chorobowo zmienione miejsca w organizmie dziecka i wysyłają wiązki ultradźwięków. Przenikają one przez ludzkie tkanki regenerując zniszczone lub chorobowo zmienione okolice. (…) Zalecenia dotyczące wspomagania leczenia oraz rehabilitacji obejmują kilkadziesiąt chorób najczęściej o podłożu neurologicznym, psychicznym i onkologicznym. źródło „Delfinoterapia czyli DAT (Dolphin Assisted Therapy) jest metodą wspierającą rehabilitację i proces zdrowienia, stosowaną z powodzeniem na całym świecie. Jej skuteczność i jednocześnie unikalność polega na równoległym oddziaływaniu terapeutycznym: ultradźwięków, wytwarzanych przez delfina w trakcie echolokacji; kontaktu z niezwykłym i akceptującym zwierzęciem oraz kierującym procesem terapii terapeutą. Dodatkowym wzmocnieniem efektu jest środowisko wodne, w którym odbywa się sesja.(…)” czytaj dalej ->

Film „Nina_delfinoterapia_sesja”
Nasze refleksje z wyjazdu na turnus delfinoterapii